Rouwen, hoe doe je dat?

2020-07-29T16:11:38+00:00december, 2018|Categorieën: Verdriet, Verlies|Tags: , , , , , |

Rouwen, hoe doe je dat?

Als er een ding is waarom ik gestart ben met Rouwen met Yoga, is dat ik op zoek was naar een andere manier van rouwen. Ik voelde dat ik kleurrijk wilde rouwen. Op de derde dag na het overlijden van mijn man trok ik mijn veelkleurige bloemenrok aan en vluchtte het huis uit. Ik voelde me opgesloten, gevangen, ik wilde weg, eruit, gillend langs het strand rennen tot ik geen lucht meer zou hebben. Dat gevoel is lang bij me gebleven. Ik wist niet hoe ik moest omgaan met het plotselinge verlies, de leegte, de schok die het onaangekondigde vertrek had teweeggebracht.

En zelfs nu, drie jaar later, voel ik dezelfde pijn terwijl ik dit opschrijf. Dezelfde en ook anders. De diepe pijn komt op, mijn hartstreek verkrampt, tranen in mijn ogen, maar het gevoel ebt sneller weg. De onmacht is er niet meer, ik weet nu hoe ik kan omgaan met dit verdriet. Ik weet dat ik het heb overleefd en dat het leven weer kleur heeft gekregen.

Kleurrijk rouwen

Kleurrijk rouwen, wat is dat eigenlijk? Inmiddels is het niet meer zo dat een weduwe in het zwart gehuld moet gaan. We hebben de vaak beklemmende rouwrituelen losgelaten, er is veel meer vrijheid. Dat is fijn, want je mag zelf kiezen hoe je de uitvaart regelt, hoe je afscheid neemt. Maar het echte werk begint daarna.

Hoe ga je om met de veranderde werkelijkheid? Als een dierbare overlijdt, zeker als dat degene is met wie je samenwoont en je leven dagelijks deelt, verandert je hele leven. Het gemis is de hele tijd aanwezig, overal word je geconfronteerd met het feit dat je geliefde er niet meer is. Juist het feit dat je zelf mag invullen hoe je omgaat met het verlies, maakt dat je je soms heel verloren kan voelen. Rituelen kunnen ook structuur geven, en rust.

Ik heb me vaak afgevraagd of ik “het” wel goed doe. Goed in de ogen van wie dan? Nou, die ogen heb ik wel gevoeld, de ogen van de maatschappij, dichtbij me of veraf. Ik heb gevoeld dat mensen me niet begrepen en me dat soms ook wel vertelden, soms in lieve woorden, soms met een duidelijk oordeel.

Thuis in mijn eentje zette ik soms het volume van de muziek op tien en danste en zong ik. Ik voelde me dan even helemaal los van alles. Als ik moest lachen, voelde ik me schuldig. Ik heb het eerste halfjaar gefietst alsof mijn leven ervan afhing. Het leek wel of ik iets te bewijzen had, dat ik nu met volle teugen het leven moest innemen omdat ik wist dat het zomaar over kan zijn.

Mezelf opnieuw ontdekken

In de loop der tijd heb ik geleerd mezelf toestemming te geven zo lang als ik dat nodig heb verdrietig te zijn over het feit dat mijn man (voor mijn gevoel te jong) is overleden, over het feit dat mijn leven daardoor helemaal op zijn kop heeft gestaan, over het feit dat ik geen idee had wie ik was en wat ik nu nog met het leven wilde. Ik heb leren omgaan met het feit dat ik vrolijk kan ontwaken, genieten van mijn kopje koffie en dat er dan ineens iets kleins kan gebeuren waardoor mijn humeur omslaat in somber, boos of verdrietig. Ik heb geleerd dat die emoties elkaar afwisselen en dat alles tijdelijk is.

Zo heb ik mijn weg teruggevonden naar mezelf. Ik zie dat ik ben veranderd, meer ontzag heb gekregen voor de vergankelijkheid van ons leven en ook meer dankbaarheid voor het leven.